دانشگاه و تضاد فرهنگی
ورود به دانشگاه
یکی از مهمترین تغییرات شخصیتی که در آدم ها رخ می دهد در دوران دانشجویی است. تحصیل و درس خواندن در دوران مدرسه به دلیل اینکه اولا محیط صرفا تک جنسیتی است و اثری از جنس مخالف نیست و ثانیا به دلیل اینکه همه اعضای مدرسه یا جز آشنایان و بستگان ما هستند یا لااقل همشهری ما محسوب می شوند در نتیجه ما بیشتر با آدم هایی سروکار داریم که با ما خوی فرهنگی بیشتری دارند و طبیعتا عادت های شخصیتی و رفتاری ما همزاد با این نوع فرهنگ است.
در دانشگاه ها به دلیل اینکه از اقسا نقاط کشور دانشجوهایی با قومیت ها و فرهنگ های مختلف وارد می شوند دیگر خبری از آن همزاد پنداری فرهنگی مدرسه نیست و انسان ناگزیر با یک تضاد فرهنگی و رفتاری مواجه می شود. کشور ما به دلیل دارا بودن قومیت ها و فرهنگ های متفاوت در این زمینه بسیار شاخص است. تصورش را بکنید که مثلا یک نفر از نژاد فارس که در تمام زندگی خود با فرهنگ های مردم فارس نشین (منظور فقط استان فارس نیست!) آشنا بوده به یک باره در محیط خوابگاه با نژادی از لر و ترک و کرد و بلوچ و مازنی و گیلک و … هم اتاق می شود.
به یک باره با خود می گوید: خدای من! این ها چرا اینگونه رفتار می کنند؟! و یا مثلا یک ترک ساکن تبریز به یک باره در دانشگاه صنعتی اصفهان پذیرفته می شود و در میان اقوام با فرهنگ های مختلف ناگزیر به زندگی است. لازم به ذکر است که در اینجا بحث پیدا کردن مقصر نیست بلکه تضادی است که به یک باره از مدرسه به دانشگاه در انسان پدید می آید.
این تضاد در انسان عموما تا یک سال (دو ترم تحصیلی) به طول می انجامد و در این مدت با فراز و نشیب های فراوانی و حتی شاید کشمکش هایی با بقیه افراد مواجه می شود. جایی که انسان به بلوغ فکری و اجتماعی می رسد دقیقا همینجاست که پس از کشمکش ها حالا به فکر رشد، کنار آمدن و پذیرفتن دیگر فرهنگ هاست. به خاطر همین است که می گویند طرف که حالا دانشجو شده، اجتماعی هم شده است. در واقع شخصیت ما اکنون به جای صرفا پذیرفتن انسان های شبیه خودمان(از لحاظ فرهنگی) می تواند هر انسانی از هر قومیتی را بپذیرد و با آن ارتباط بگیرد در نتیجه از لحاظ اجتماعی به بلوغ می رسد.
دانشگاه و تغییرات اجتماعی
تغییرات اجتماعی بوجود آمده منوط به اختلاف فرهنگی بین دانشجو ها نیست. یکی از مهمترین تغییرات، مختلط بودن محیط دانشگاست که برای کسی که تا دیروز در محیط تک جنسیتی درس خوانده می تواند غافلگیرکننده باشد. دوجنسیتی بودن محیط دانشگاه فارغ از تمام محسنات و مضراتی که دارد کمک به اجتماعی تر شدن انسان می کند. چه بخواهیم چه نخواهیم جامعه انسان ها یک جامعه دو جنسیتی است که در تمام مکان ها هم دختران وجود دارند هم پسران.
اما بیشترین نزدیکی بین دختران و پسران در سنین جوانی در دانشگاه ها اتفاق می افتد که به یکباره نوجوانی که تا دیروز عادت به حضور جنس مخالف در کلاس درسش نداشت الان باید حضور آنها را بپذیرد. این خود باعث بوجود آمدن تضاد رفتاری بین دانشجویان می شود. اینکه دختران در محیط لطیف مدرسه عادت به رفتارهای پسرانه نداشتند و اکنون در محیط دانشگاه با آن ها روبرو می شوند یا پسرانی که عادت به شوخی های مخصوص خودشان را در مدرسه دارند ولی اکنون در دانشگاه با موانعی برای انجام این شوخی ها مواجه می شوند.
بنابراین فارغ از جذابیت های اولیه ای که محیط دانشگاه از نظر مختلط بودن دارد، کمک می کند که چه پسران و چه دختران رفتارهای متناسب با جنس مخالف را نیز یاد بگیرند که این خود نیز باعث بلوغ اجتماعی و فکری آن ها می شود.
شاید خیلی ها بگویند طرف می تواند به جای دانشگاه رفتن وارد محیط کار شود و اینگونه نیز به بلوغ اجتماعی می رسد اما نباید فراموش کرد که محیط کار باز همان افراد همشهری و هم فرهنگی خودمان را پیشروی ما می گذارد و آن تاثیری که دانشگاه می تواند بگذارد را محیط کار نمی تواند بگذارد. حالت دیگری را که می توان با دانشگاه یکسان دانست محیط سربازی و خارج رفتن است.
در محیط سربازی که برای پسران پیش می آید به خصوص اگر در شهری دیگر باشد باز به دلیل اینکه در محیط پادگان و یا آسایشگاه بالاجبار با سربازهای دیگری از قومیت های مختلف برخورد می کنیم امکان رشد اجتماعی خیلی زیاد است. همانطور که همه شنیده ایم می گویند طرف سربازی رفته و مرد شده! (منظور به بلوغ اجتماعی رسیده و آماده زن گرفتن است). خارج رفتن به بهانه تحصیل یا کار یا زندگی به هر نوعی که باشد باز باعث اجتماعی تر شدن انسان می شود چرا که در آنجا تفاوت های فرهنگی به بیشترین میزان خود می رسد و شما الان با انسان هایی روبرو می شوید که حتی در زبان هم با شما مشترک نیستند چه برسد به فرهنگ.
حرف آخر
بنابراین خلاصه کلام اینکه دانشگاه رفتن و دانشجو شدن به هر دلیلی باعث رشد ما می شود. نه تنها تحصیلی و آکادمیک که بعد ها در شغل آینده نیز تاثیر گزار خواهد بود بلکه صرفا حضور در دانشگاه باعث بزرگتر و اجتماعی تر شدن ما می شود.
در صورت علاقه می توانید مطلب دانشگاه و کابوس شب امتحان را بخوانید.